Ατομική Ψυχοδυναμική Ψυχοθεραπεία
Η ψυχοδυναμική ψυχοθεραπεία είναι ένα είδος ψυχοθεραπείας που ενώ βασίζεται στην ψυχαναλυτική θεωρία και πρακτική, δεν χρησιμοποιεί παραδοσιακές τεχνικές της, όπως η χρήση ντιβανιού. Πυρηνική αρχή της προσέγγισης αυτής είναι ότι η ανθρώπινη συμπεριφορά αποτελεί σε μεγάλο βαθμό προϊόν ασυνείδητων εσωτερικών διεργασιών (ωθήσεων και συγκρούσεων). Σκοπός είναι να νοημαδοτηθούν αυτές οι διεργασίες οι οποίες είναι λανθάνουσες, μη κατανοητές και ενίοτε οδυνηρές για το άτομο ως προς την αναγνώρισή τους. Η νοηματοδότηση αυτή συμβάλλει στην τροποποίηση επαναλαμβανόμενων δυσλειτουργικών συμπεριφορικών μοτίβων, στην κατανόηση του εαυτού και των άλλων. Στην ψυχοδυναμική ψυχοθεραπεία έμφαση δίνεται στους ελεύθερους συνειρμούς που θα οδηγήσουν σε αυτό που απασχολεί το θεραπευόμενο, στις παρελθούσες εμπειρίες (ειδικά στα πρώιμα βιώματα), στη θεραπευτική σχέση (μεταβίβαση, θεραπευτική συμμαχία), στην ενδοψυχική δυναμική του ατόμου (επιθυμίες, όνειρα, φαντασιώσεις), στην τάση αποφυγής επεξεργασίας συγκεκριμένων θεμάτων από το θεραπευόμενο (αντίσταση στη θεραπευτική διαδικασία) και στις σχέσεις (σχέσεις με αντικείμενα).
Oμαδική Ψυχοδυναμική Ψυχοθεραπεία
Ομαδική ψυχοθεραπεία είναι μια μορφή ψυχοθεραπείας στην οποία μια μικρή ομάδα ανθρώπων συναντάται με το θεραπευτή σε καθορισμένο τόπο και χρόνο με το σκοπό τη βελτίωση των νευρωσικών συμπτωμάτων και την επίτευξη διαρκούς αλλαγής των συμμετεχόντων. Η ομαδική ψυχοθεραπεία εστιάζει στις διυποκειμενικές αλληλεπιδράσεις μεταξύ των μελών και μεταξύ των μελών και της ομάδας ως σύνολο. Οι παρεμβάσεις μπορούν να κατανοηθούν ότι απευθύνονται σε τρία επίπεδα λειτουργίας: ενδοψυχικό, διαπροσωπικό και στην ομάδα ως όλο. Στην ομάδα δίνεται η δυνατότητα ενδοσκόπησης και διόρθωσης της αυτοαντίληψης μέσω της ανατροφοδότησης που παρέχει. Το κάθε μέλος επανεξετάζει την πραγματικότητα και τη συμπεριφορά του μέσω του ΄΄μοιράσματος΄΄ κοινών συναισθημάτων, σκέψεων, εμπειριών και δυσκολιών με τα άλλα μέλη. Συγκριτικά με άλλες μορφές ψυχοθεραπείας η ομαδική θεραπεία βοηθά περισσότερο τα μέλη να αναπτύσσουν ή να βελτιώνουν τις κοινωνικές τους δεξιότητες και τις διαπροσωπικές τους σχέσεις. Η χρησιμοποίηση ισχυρών μηχανισμών άμυνας και η αντίσταση στη θεραπεία αντιμετωπίζονται αποτελεσματικότερα στο πλαίσιο της ομάδας, ενώ οι αλλαγές που επιθυμεί το κάθε μέλος επισυμβαίνουν συντομότερα και τείνουν να έχουν μονιμότερο χαρακτήρα.
Θεραπεία Ζεύγους
Η θεραπεία ζεύγους αποτελεί μια μορφή ψυχοθεραπείας, η οποία εστιάζει στη σχέση μεταξύ των συντρόφων με στόχο τη βελτίωση της επικοινωνίας και τη διαχείριση των συγκρούσεων. Η επιλογή συντρόφου επηρεάζεται από τη σχέση που είχε το άτομο με τη μητέρα του καθώς αυτή αποτελεί την πιο σημαντική σχέση για κάθε άτομο, επηρεάζοντας σε μεγάλο βαθμό τον τρόπο σχετίζεσθαι. Έτσι, το άτομο τείνει να επαναλαμβάνει στη συντροφική σχέση τα μοτίβα συμπεριφοράς που είχε με το πρωταρχικό αντικείμενο, που συνήθως είναι η μητέρα. Η μεταβίβαση αυτής της πρώτης σχέσης είναι ιδιαίτερα έντονη στα ζευγάρια, άλλωστε γι’ αυτό το λόγο υπάρχουν συγκρούσεις, ιδιαίτερα αν ο πρώτος χρόνος ζωής των συντρόφων (ως βρέφη) ήταν συναισθηματικά στερημένος. Οι συγκρούσεις αποτελούν απότοκο κυρίως των προβολών των δύο συντρόφων, καθώς αυτές είναι ευκολότερα ανεκτές συναισθηματικά συγκριτικά με την αποδοχή και την ανάληψη κάποιας ευθύνης γι’ αυτές τις συγκρούσεις. Η βελτίωση της επικοινωνίας μεταξύ των συντρόφων επιτυγχάνεται με την κατανόηση των επαναλαμβανόμενων ασυνείδητων μοτίβων συμπεριφοράς που χρησιμοποιούν στη μεταξύ τους διάδραση. Η θεραπευτική δυναμική συντελεί στην ανάπτυξη μιας ισορροπημένης σχέσης μεταξύ των συντρόφων μέσω της βαθύτερης κατανόησης των αναγκών τους. Η ουσιαστική επικοινωνία και η βαθύτερη κατανόηση των συναισθηματικών αναγκών του ζευγαριού αποκτά ακόμη μεγαλύτερη σημασία στην περίπτωση της ύπαρξης παιδιών, καθώς ο τρόπος της αλληλεπίδρασης των συντρόφων έχει αντίκτυπο στην ψυχοσυναισθηματική τους εξέλιξη.
Οικογενειακή Θεραπεία
Η ανάγκη για συντροφική σχέση και δημιουργία οικογένειας συντελεί στην ψυχική, νοητική και συναισθηματική ολοκλήρωση του ατόμου. Ωστόσο παρατηρούμε ολοένα και περισσότερες δυσκολίες στη δομή και τη λειτουργία της σύγχρονης οικογένειας. Οι δυσκολίες στη λειτουργία της εντοπίζονται στην αλληλεπίδραση των μελών μεταξύ τους, αλλά και στην ενδοψυχική πραγματικότητα του κάθε μέλους χωριστά. Έτσι, στη θεραπευτική διαδικασία εξετάζονται και αναλύονται οι συνθήκες ζωής της οικογένειας στο παρόν, αλλά και οι σχέσεις και οι τρόποι σχετίζεσθαι της οικογένειας προέλευσης των γονιών. Ο ρόλος της οικογενειακής θεραπείας είναι να εντοπίσουν και να κατανοήσουν τα μέλη της οικογένειας τα δυσλειτουργικά συμπεριφορικά τους μοτίβα και τις προβολές που κάνουν μεταξύ τους αλλά και προς το θεραπευτή και η τροποποίησή τους μέσα στο πλαίσιο της θεραπευτικής διαδικασίας. Το σημαντικό είναι να ξαναζήσει κανείς τις πρώιμες οικογενειακές συγκρούσεις, αλλά να τις ζήσει επανορθωτικά σε ένα θεραπευτικό πλαίσιο που προσφέρει ασφάλεια.
Διαδικτυακή Ψυχοθεραπεία
Η διαδικτυακή ψυχοθεραπεία αποτελεί μια σύγχρονη μορφή ψυχοθεραπείας, σύμφωνα με την οποία οι συνεδρίες πραγματοποιούνται σε πραγματικό χρόνο με τη βοήθεια της τεχνολογίας. Αυτή η μορφή ψυχοθεραπείας μπορεί να είναι πολύ βοηθητική για ορισμένους θεραπευόμενους οι οποίοι ενδέχεται να αντιμετωπίζουν συγκεκριμένες δυσκολίες, όπως αδυναμία μετάβασης στο γραφείο του θεραπευτή (απόσταση, κινητικά προβλήματα, σοβαρή ασθένεια), διαμονή στο εξωτερικό και επιθυμία παροχής ψυχοθεραπευτικών συνεδριών στη μητρική γλώσσα, περιορισμένος χρόνος. Αν και η διαδικτυακή ψυχοθεραπεία δεν υποκαθιστά τη δια ζώσης, όλο και περισσότεροι θεραπευτές παρέχουν εξ αποστάσεως ψυχοθεραπευτικές συνεδρίες. Η εξ αποστάσεως ψυχοθεραπεία είναι καταλληλότερη για θεραπευόμενους που είναι σχετικά λειτουργικοί, ενώ για άτομα που αντιμετωπίζουν εντονότερα προβλήματα ή βρίσκονται σε κρίση, οι δια ζώσης συνεδρίες ενδείκνυνται περισσότερο.